Χοληστερίνη: όσο περισσότερα ξέρεις τόσο καλύτερα

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές της χοληστερίνης

• Δίαιτα. Τα κορεσμένα λίπη και η χοληστερίνη στις τροφές που καταναλώνεις αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερίνης, γι’ αυτό είναι σημαντικό να προσπαθείς να περιορίσεις την πρόσληψή τους. Επίσης, επιβαρυντικός είναι ο ρόλος του αλκοόλ. Ένα ποτήρι κρασιού την ημέρα συμβάλλει στην αύξηση της «καλής». Αντίθετα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τα τριγλυκερίδια, που επηρεάζουν αρνητικά τις τιμές της HDL.
• Βάρος. Εκτός από το ν’ αυξάνουν το ρίσκο καρδιακών παθήσεων, τα περιττά κιλά ανεβάζουν τα επίπεδα χοληστερίνης. Άρα, η απώλεια βάρους βοηθάει στη μείωση της LDL και της συνολικής χοληστερόλης, αυξάνοντας παράλληλα την ΗDL.
• Άσκηση. Η τακτική άσκηση κατεβάζει την κακή κι ανεβάζει την καλή χοληστερίνη. Γι’ αυτό, προσπάθησε να κάνεις τουλάχιστον 30 λεπτά σωματικής δραστηριότητας τις περισσότερες μέρες.
• Ηλικία και φύλο. Καθώς μεγαλώνουμε, τα επίπεδα της χοληστερίνης αυξάνονται. Πριν την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες τείνουν να έχουν χαμηλότερη ολική χοληστερόλη συγκριτικά με τους άνδρες τις ίδιας ηλικίας. Μετά την εμμηνόπαυση, όμως, η LDL στις γυναίκες τείνει ν’ ανέβει.
• Διαβήτης. Όταν ο διαβήτης δεν ελέγχεται σωστά, αυξάνει τα επίπεδα χοληστερίνης. Βέβαια, χάρη στις απαραίτητες βελτιώσεις κι έναν σωστό έλεγχο της κατάστασης, οι τιμές είναι δυνατόν να πέσουν σε φυσιολογικά επίπεδα.
• Στρες. Πολλές μελέτες δείχνουν, πλέον, ότι μπορεί να επηρεάσει το ρυθμό μεταβολισμού της χοληστερίνης.
• Κάπνισμα, αφού αυξάνει τα επίπεδα της «κακής» χοληστερίνης και μειώνει τα επίπεδα της «καλής».
• Κληρονομικότητα. Η ποσότητα χοληστερίνης που παράγεται από το σώμα μας ελέγχεται εν μέρει από τα γονίδια που κουβαλάμε. Να ξέρεις ότι η υψηλή χοληστερίνη μπορεί να είναι κληρονομική.
• Άλλα αίτια. Υπάρχουν ορισμένα φάρμακα και προβλήματα υγείας (όπως οι παθήσεις του ήπατος, των νεφρών και του θυρεοειδούς) που αυξάνουν τη χοληστερίνη του αίματος.

Πότε χρειάζεται να πάρεις φάρμακα για την υψηλή χοληστερίνη

Σε ότι αφορά στον έλεγχο της χοληστερίνης, ο κύριος στόχος είναι η μείωση της LDL και η παράλληλη αύξηση της HDL. Για την επίτευξη του στόχου υπάρχουν δύο βασικοί παράγοντες: μια ισορροπημένη διατροφή και η λήψη κάποιου ειδικού σκευάσματος.

Ο γιατρός θα καθορίσει τον ακριβή «στόχο» για τη μείωση της LDL, με βάση τον αριθμό των παραγόντων κινδύνου για καρδιακές παθήσεις (υπέρταση, παχυσαρκία, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, κάπνισμα) που συγκεντρώνεις.  Δηλαδή:

• Αν έχεις 0-1 παράγοντες κινδύνου, τότε ο κίνδυνος είναι από χαμηλός έως ήπιος. Σε αυτή την περίπτωση, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αρκούν για να διατηρήσουν τη χοληστερίνη υπό έλεγχο.
• Αν έχεις 2 ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου, και ανάλογα με τη φύση τους, τότε ο κίνδυνος κρίνεται από ήπιος έως υψηλός. Ενδέχεται ο γιατρός να συστήσει μόνο αλλαγές στον τρόπο ζωής, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις θα κριθεί αναγκαία η λήψη κάποιου φαρμάκου για τη μείωση της χοληστερίνης.
• Αν είχες κάποια καρδιακή νόσο, διαβήτη ή πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου, τότε ο κίνδυνος θεωρείται πολύ υψηλός και η θεραπεία θα είναι ένας συνδυασμός φαρμάκων και αλλαγών στον τρόπο ζωής ώστε επανέλθει η χοληστερίνη σε φυσιολογικά επίπεδα.