Οι συνέπειες του στρες στην υγεία και τη ζωή μας είναι πολλές και δυσάρεστες. Δεν είναι όμως, όλες αυτές που υποθέτουμε ή έχουμε ακούσει. Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους ξεκαθαρίζοντας την αλήθεια.
ΑΛΗΘΕΙΑ Ή ΨΕΜΑ;
«Αν έχεις πολύ στρες θα πάθεις έλκος».
Από τη δεκαετία του ’80, είναι γνωστό ότι η πιο κοινή αιτία του πεπτικού έλκους είναι μια λοίμωξη του ελικοβακτηρίου του πυλωρού (H. Pylori). Οπότε, γιατί τόσες πολλές από εμάς συγκαταλέγουν το έλκος στις συνέπειες του στρες; Ορίστε το γιατί: Η υπερβολική χρήση παυσίπονων ευρείας κατανάλωσης όπως ασπιρίνη, ιβουπροφαίνη και ναπροξένη, στα οποία καταφεύγουμε για να ανακουφιστούμε από το στρες που προκαλεί πονοκεφάλους, τεταμένους ώμους ή πόνους στη μέση, μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει ένα έλκος, εξηγεί η Patricia Raymond, MD, ιατρός στο Αμερικανικό Κολέγιο Γαστρεντερολογίας. Αυτά τα µη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρµακα, μπορούν να διασπάσουν τις βλεννογόνες μεμβράνες που καλύπτουν το στομάχι, επιτρέποντας στο γαστρεντερικό οξύ να εκτοξευθεί στα τοιχώματα και να προκαλέσει καούρα. Η Raymond προσθέτει ότι το αλκοόλ – ένα άλλο «γιατροσόφι» κατά του στρες – μπορεί να επιδεινώσει ένα υπάρχον πρόβλημα.
ΑΛΗΘΕΙΑ Ή ΨΕΜΑ;
«Το στρες και τα κουρασμένα νεύρα της κάνουν να βλέπουμε τα πάντα αρνητικά».
Ερευνητές του University of Southern California κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το στρες βγάζει από μέσα της την εσωτερική αισιοδοξία, της δυστυχώς αυτό δεν είναι πάντα βοηθητικό. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου 2012 του επιστημονικού έντυπου Current Directions in Psychological Science, οι ψυχολόγοι επανεξέτασαν μελέτες της οποίες οι συμμετέχοντες είχαν βιώσει έντονες καταστάσεις (για παράδειγμα, έπρεπε να κρατήσουν το χέρι της μέσα σε παγωμένο νερό ή να δώσουν μια ομιλία) και βρήκαν ότι όταν οι στρεσαρισμένοι συμμετέχοντες έπρεπε να πάρουν μια απόφαση, εστίαζαν περισσότερο σε θετικές εκβάσεις. Άρα, λοιπόν, όταν μια καταβεβλημένη κι αγχωμένη γυναίκα πρέπει να αποφασίσει αν θα μετακομίσει σε μια καινούρια πόλη για το καινούριο της αγόρι, ίσως επικεντρωθεί στα θετικά της ρομαντικής ιστορίας, αντί να σκεφτεί τόσο τα αρνητικά του να αφήσει τη δουλειά που αγαπούσε. Όταν είναι δυνατόν, πριν αποφασίσεις για τα σημαντικά θέματα περίμενε να είσαι πιο χαλαρή, πχ. Μετά από ένα μπάνιο ή ένα τεμπέλικο κυριακάτικο απόγευμα. Βλέπεις ακόμα κι όταν οι συνέπειες του στρες είναι θετικές, χρειάζεται προσοχή.
ΑΛΗΘΕΙΑ Η ΨΕΜΑ;
«Το στρες δεν επηρεάζει πραγματικά τα μαλλιά σου».
Κάποιες από τις συνέπειες του στρες στην υγεία των μαλλιών είναι και αληθινές, ενώ άλλες είναι υπερβολικές. Τα καλά νέα είναι ότι το υπερβολικό σωματικό ή συναισθηματικό στρες δεν έχει αποδειχτεί ότι γκριζάρει τις τρίχες, ή ότι τις κατσαρώνει ή τις φριζάρει τέλος πάντων. Δυστυχώς, τα κακά νέα είναι ότι τo στρες μπορεί να κάνει τα μαλλιά να πέσουν. Μεγάλες πηγές άγχους όπως μια ασθένεια, ένας τραυματισμός, μια εγχείρηση ή ο χαμός ενός αγαπημένου μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη της τρίχας με δύο τρόπους: ο ένας είναι ότι οι τρίχες μπορούν να σταματήσουν να φύονται και να παραμείνουν ανενεργές, οπότε να πέσουν αρκετούς μήνες μετά το δυσάρεστο γεγονός (ξαναμεγαλώνουν σε διάστημα έξι μηνών περίπου). Ο δεύτερος είναι οτι το στρες μπορεί να διεγείρει τα λευκά αιμοσφαίρια ώστε να επιτεθούν στους θύλακες των τριχών και να προκαλέσουν τριχόπτωση ανά σημεία, κάτι που απαιτεί ειδική θεραπεία από κάποιον ειδικό. Και στις δύο περιπτώσεις, η απώλεια των μαλλιών δεν είναι συνήθως μόνιμη.
ΑΛΗΘΕΙΑ Η ΨΕΜΑ;
«Οι βαθιές, αργές ανάσες σε ηρεμούν όταν βρίσκεσαι σε κατάσταση πανικού ή υπερβολικού στρες».
Ο έλεγχος των αναπνοών σου είναι ένας τρόπος να μειώσεις τις συνέπειες του στρες πάνω σου. Πως επηρεάζει όμως το στρες την ανάσα σου; Νομίζεις ότι σου κόβει τον αέρα και πρέπει να εξισορροπήσεις την κατάσταση με επιπλέον οξυγόνο, έτσι δεν είναι; Το πρόβλημα είναι ότι όταν βρίσκεσαι σε μια κατάσταση έντονου άγχους, πχ. περιμένεις τις απαντήσεις κάποιων σοβαρών ιατρικών εξετάσεων, βρίσκεσαι στο αεροπλάνο κι έχει δυνατές αναταράξεις ή κόβεις τον αντίχειρά σου με το μαχαίρι του ψωμιού την ώρα που οι καλεσμένοι παρκάρουν, μάλλον προσλαμβάνεις ήδη πολύ οξυγόνο και κινδυνεύεις να πάθεις υπεραερισμό, λέει η Alicia Esperanza Meuret, PhD, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Southern Methodist Uneivrsity στο Ντάλας. Στην έρευνά της σε ασθενείς που υποφέρουν από διαταραχές πανικού και άσθμα, η Meuret βρήκε ότι ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος να ηρεμήσει κανείς είναι παίρνοντας ρηχές, τακτικές κι αργές αναπνοές μέσω της μύτης (κι όχι του στόματος που οδηγεί σε εισπνοή περισσότερου αέρα απ’ ότι χρειάζεται). «Φαντάσου μια παραλία όπου το νερό γλιστρά μέσα κι έξω σε αρμονία με τις ανάσες σου», λέει. Μπορεί στην αρχή να σου φανεί κάπως δύσκολο καθώς αντιτίθεσαι στο ένστικτο να γεμίσεις τα πνευμόνια σου, αλλά η Meuret βεβαιώνει ότι αν το δοκιμάσεις μερικές φορές θα αισθανθείς πολύ πιο ήρεμη.