Ναι, μπορείς να είσαι αδύνατη αλλά παχύσαρκη, σωστά διάβασες! Γιατί εσύ μπορεί να είσαι λεπτή και να νιώθεις περήφανη για το μικρό σου βάρος, αλλά η ένδειξη στο δείκτη της ζυγαριάς δεν είναι πάντα έγκυρος δείκτης παχυσαρκίας ή καλής υγείας.
Η παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδα επιδημίας, ίσως όμως έχουμε εστιάσει υπερβολικά στο πάχος και στις δίαιτες και έχουμε ξεχάσει κάτι θεμελιώδες. «Το ότι είσαι αδύνατη δεν σημαίνει απαραίτητα πως είσαι και υγιής», επισημαίνει η διάσημη Αυστραλέζα γιατρός, Dr Ginni Mansberg. Για την ακρίβεια, όλο και περισσότεροι ειδικοί προειδοποιούν πως η εξωτερική εμφάνιση δεν μπορεί να χρησιμεύσει ως βαρόμετρο για την εσωτερική μας υγεία. Μια νέα αναφορά από την Κλινική Mayo αναφέρει πως «υπάρχει ανάγκη για έναν πιο ενημερωμένο ορισμό του όρου παχυσαρκία με βάση το ποσοστό λίπους στο σώμα και όχι το σωματικό βάρος.»
Αδύνατη αλλά παχύσαρκη;
Σε μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Progress in Cardiovascular Diseases, οι ερευνητές αναφέρουν πως οι άνθρωποι με φυσιολογικό σωματικό βάρος αλλά υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους εμφανίζουν ένα υψηλό βαθμό μεταβολικής δυσλειτουργίας. Το φαινόμενο αυτό “προσδιορίζεται ως παχυσαρκία φυσιολογικού βάρους” και σχετίζεται με ένα σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη, καρδιαγγειακών ασθενειών και πρόωρου θανάτου, λένε οι συγγραφείς. Και ο κίνδυνος σε αυτούς τους ανθρώπους είναι μεγαλύτερος, αφού το χαμηλό σωματικό βάρος τους “ξεγελάει” και δεν σπεύδουν να υιοθετήσουν πιο υγιεινές συνήθειες.
Δεν είναι ασυνήθιστο να είσαι αδύνατη αλλά παχύσαρκη ή TOFI όπως το λένε στο εξωτερικό οι επιστήμονες (thin outside, fat inside – αδύνατη εξωτερικά, παχύσαρκη εσωτερικά). «Για την ακρίβεια, είναι εξαιρετικά συνηθισμένο», λέει η επίκουρη καθηγήτρια Amanda Salis, από το Ινστιτούτο Παχυσαρκίας, Διατροφής, Άσκησης και Διατροφικών Διαταραχών Boden.
Σε μία μελέτη του 2007 σε 800 ανθρώπους, το 45% από αυτούς με φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος (BMI 20 έως 25) είχαν πάρα πολύ εσωτερικό λίπος. Στους δε άντρες το ποσοστό με αυτά τα χαρακτηριστικά ανεβαίνει στο 60%. «Η έννοια αδύνατος αλλά παχύσαρκος αναφέρεται στο λίπος γύρω από τα όργανα και μέσα στο κυκλοφορικό σύστημα», λέει η καθηγήτρια Salis που επισημαίνει πως αυτό δεν πρέπει να το συγχέουμε με τις γυναίκες που είναι αδύνατες αλλά έχουν μεγάλη περιφέρεια. Έτσι παρότι ο δείκτης μάζας σώματος είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη μέτρηση της γενικής υγείας του πληθυσμού, γίνεται λιγότερο αποτελεσματικό όταν έχει να κάνει με τον καθένα προσωπικά.
Τι μπορείς να κάνεις για να είσαι αδύνατη και υγιής
«Ένας τρόπος για να εξασφαλίσεις ότι ο ΔΜΣ και η εσωτερική σου υγεία θα συμβαδίζουν είναι να ασκείσαι τακτικά και να ακολουθείς μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, χωρίς ακραίες στερήσεις ούτε υπερφαγία», λέει η Amanda Salis και συστήνει: «Βάλε στην καθημερινότητά σου ποικιλία ασκήσεων, αερόβια για την καρδιαγγειακή σου υγεία και ενδυνάμωση για τη μυική σου μάζα και τη βελτίωση του μεταβολισμού σου». Η Dr Mansberg προσθέτει πως «η ισορροπημένη διατροφή δεν αποκλείει μερικές παρασπονδίες που και που, απλά μη γίνουν οι παρασπονδίες ο κανόνας».
Με δυο λόγια
Δεν αποκλείεται καθόλου να είσαι μία αδύνατη αλλά παχύσαρκη. Έχε στο νου σου ότι για να έχεις μια εικόνα για τη γενική σου υγεία δεν αρκεί η εξωτερική σου εμφάνιση και ο ΔΜΣ. Μετράει η διατροφή που ακολουθείς, το αν ασκείσαι, αν καπνίζεις, αν και πόσο αλκοόλ καταναλώνεις, αλλά και το οικογενειακό σου ιστορικό. Και επειδή το τελευταίο δεν μπορείς να το ελέγξεις, προσπάθησε να βάλεις μέτρο σε όλα τα άλλα!