Το ερώτημα κατάθλιψη ή θλίψη δεν είναι δύσκολο να απαντηθεί, καθώς πέρα από το πόσο μοιάζουν λεκτικά οι δύο έννοιες, επί της ουσίας υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της κλινικής κατάθλιψης και της θλίψης. Η θλίψη είναι μέρος της ζωής ενός ανθρώπου, μια φυσιολογική αντίδραση απέναντι σε οδυνηρά γεγονότα και όλοι μπορούν να τη βιώσουν κάποια στιγμή στη ζωή. Ωστόσο η κατάθλιψη, αποτελεί μια ασθένεια που επιφέρει πολύ περισσότερα συμπτώματα από μια απλά θλιμμένη διάθεση.
Ένα άτομο με κατάθλιψη ανακαλύπτει συχνά ότι δεν υπάρχει εύλογη αιτία για τα σκοτεινά του αισθήματα, ενώ οι προτροπές φίλων και συγγενών με καλή πρόθεση να «ξεπεράσει την κατάσταση» προκαλούν μονάχα απογοήτευση, αφού δεν υπάρχει τρόπος να τα καταφέρει. Είναι σαν να ζητούσαν από έναν διαβητικό να δώσει εντολή στο πάγκρεάς του να παράγει περισσότερη ινσουλίνη.
Τι είναι θλίψη;
Η θλίψη είναι μια προσωρινή αίσθηση που υποχωρεί καθώς το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με τα ζητήματα που το δυσκολεύουν. Ένα άτομο που αισθάνεται θλίψη, δε σταματά να αντιμετωπίζει τη ζωή, όσα προβλήματα κι αν του παρουσιάζονται. Αισθάνεται θλίψη, αλλά δεν υποκύπτει στην παραίτηση.
Τι είναι κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, μήνες ή ακόμα και χρόνια και κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι το άτομο αισθάνεται καταβεβλημένο και δεν βλέπει πουθενά ελπίδα. Θεωρούμε ότι κάποιος πάσχει όταν έχει καταθλιπτική διάθεση ή απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης ως προς τις καθημερινές του δραστηριότητες, για συνεχή περίοδο τουλάχιστον δύο εβδομάδων. Αυτή η διάθεση θα πρέπει να αντιπροσωπεύει για το άτομο μια αλλαγή από τη φυσιολογική του διάθεση και να το εμποδίζει να λειτουργήσει κανονικά στην καθημερινότητά του. Σε περιπτώσεις πένθους δημιουργείται η υποψία κατάθλιψης, όταν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από δύο μήνες ή αν χαρακτηρίζονται από έντονη λειτουργική αναπηρία, νοσηρή ανησυχία ανικανότητας, αυτοκτονικές σκέψεις, ψυχωτικά συμπτώματα ή ψυχοκινητική καθυστέρηση.
Έχεις κατάθλιψη ή θλίψη;
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από την παρουσία 5 ή περισσότερων από τα παρακάτω συμπτώματα. Αν τα εντοπίζεις στη συμπεριφορά σου ίσως είναι καλό να απευθυνθείς σε έναν ειδικό, ο οποίος μπορεί να είναι ψυχολόγος ή ψυχίατρος. Αυτά είναι να ανησυχητικά συμπτώματα για κατάθλιψη:
- Καταθλιπτική διάθεση το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και σχεδόν κάθε μέρα. Το άτομο μπορεί να εκφράσει, ή μπορεί να παρατηρήσουν οι άλλοι, μια θλιμμένη ή άδεια αίσθηση (πχ. στα πρόθυρα κλάματος).
- Σημαντικά μειωμένο ενδιαφέρον ή ευχαρίστηση σε όλες ή στις περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα.
- Σημαντικές αλλαγές βάρους (πχ. αλλαγή περισσότερου από το 5% του σωματικού βάρους μέσα σε ένα μήνα), ή μείωση/αύξηση στην όρεξη σε καθημερινή βάση.
- Αϋπνία ή υπερυπνία (υπερβολικός ύπνος) σχεδόν κάθε μέρα.
- Ψυχοκινητική αναστάτωση (υπερκινητικότητα) ή νωθρότητα σχεδόν κάθε μέρα.
- Κόπωση ή απώλεια ενέργειας σχεδόν κάθε μέρα.
- Αίσθηση ανικανότητας ή υπερβολική ή ανάρμοστη ενοχή σχεδόν κάθε μέρα.
- Αναποφασιστικότητα ή μειωμένη ικανότητα σκέψης ή συγκέντρωσης σχεδόν κάθε μέρα.
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας χωρίς ένα συγκεκριμένο σχέδιο, ή απόπειρα αυτοκτονίας ή ένα συγκεκριμένο αυτοκτονικό σχέδιο.