Σε μια σχέση αυτές είναι οι πιο συνηθισμένες παγίδες. Δες τι μπορείς να κάνεις για να μην πέσεις σε αυτές και πώς να «εργαστείς» για ένα δεσμό με διάρκεια!
1. «Ο σύντροφός μου δεν καταλαβαίνει πώς νιώθω».
Αν και αυτό είναι ένα συχνό παράπονο στις σχέσεις, καλύτερα να εξετάσεις και τη δική σου συμπεριφορά πριν αποφασίσεις ότι ο σύντροφός σου δε σε καταλαβαίνει. Λίγα πράγματα μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερο κακό σε μια σχέση από το να κρίνεις αρνητικά το σύντροφό σου, χωρίς ωστόσο να τολμάς να του μιλήσεις ευθέως για αυτό που σε απασχολεί ή σε ενοχλεί. Σύμφωνα με την Balbir Chagger, ειδικό σε ζητήματα στρατηγικής σχέσεων στο Κέντρο Σχέσεων Χάρλεϊ (Harley Relationship Centre) στο Ηνωμένο Βασίλειο, «τα αυθαίρετα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουμε ο ένας για τον άλλον “σκοτώνουν” σιωπηλά τη σχέση». Όταν μια σχέση επικεντρώνεται περισσότερο στην υποκειμενική αντίληψη των πραγμάτων και λιγότερο στην πραγματικότητα, η επικοινωνία έχει αποτύχει. «Έχεις μόνο μια ιδέα για τον άλλον» τονίζει η καθηγήτρια Janet Reibstein, με ειδίκευση στην ψυχολογία των σχέσεων. «Όταν σταματάτε να μιλάτε, υπάρχει αποδέσμευση. Δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις για τον άνθρωπο που έχεις δίπλα σου, οι οποίες λειτουργούν ως αυτοεκπληρούμενες προφητείες και αρκετά συχνά, καταλήγεις να θέλεις κάποιον άλλον». Η Balbir Chagger ζητεί από τους ασθενείς της να γράψουν σε ένα χαρτί τα υποκειμενικά συμπεράσματα που βγάζουν για το σύντροφό τους, π.χ., «Προτιμά να περνά χρόνο στη δουλειά παρά μαζί μου» και έπειτα να ασχοληθούν ξεχωριστά με το καθένα. «Τους ερωτώ από πού προέρχονται αυτές οι σκέψεις και αν αυτές τις έχει εκφράσει ο ίδιος ο σύντροφος. Δημιουργεί τεράστια διαφορά στη διαδικασία της σκέψης τους και μπορούν να καταλάβουν πόσο μη ρεαλιστικές ήταν μερικές από αυτές τις πεποιθήσεις».
2. «Μαλώνουμε για τα πάντα».
«Αν και οι συνεχείς καβγάδες αποτελούν σύμπτωμα της παρακμής μιας σχέσης, ωστόσο συνιστούν σπάνια την αιτία χωρισμού» διευκρινίζει ο δρ. Avi Shmueli, ψυχοθεραπευτής ζευγαριών στο Κέντρο Τάβιστοκ για τις Σχέσεις (Tavistock Centre for Couple Relationships) στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο κύριος λόγος που αναφέρουμε όταν θέλουμε να χωρίσουμε σπάνια είναι ο πραγματικός» λέει. Οι διαφωνίες εντείνονται περισσότερο, όταν δεν είμαστε ειλικρινείς σχετικά με αυτό που μας αναστατώνει. Ίσως μαλώνετε για τα άπλυτα πιάτα στην κουζίνα, ενώ στην πραγματικότητα θέλετε να πείτε «γιατί δε μου δίνεις καθόλου σημασία;». Όταν δε δηλώνεις ξεκάθαρα τους πραγματικούς φόβους σου, οι καβγάδες επιδεινώνονται. Οι συναισθηματικές αναμετρήσεις δύναμης και οι συνεχείς τσακωμοί δεν οριοθετούν απαραίτητα το τέλος μιας σχέσης, πιστεύει ο Βρετανός ψυχοθεραπευτής, ειδικευμένος σε θέματα σχέσεων, Andrew G. Marshall. «Οι ασυμβίβαστες διαφορές υποδεικνύουν αδυναμία επικοινωνίας. Μπορείς να ξεπεράσεις ακόμη και τις χειρότερες καταστάσεις, αν ξέρεις πώς να συζητάς» εξηγεί. Οι σχέσεις θα φέρουν αναπόφευκτα στην επιφάνεια τα εσωτερικά διλήμματα του παρελθόντος. Μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε ως μια ευκαιρία να λύσουμε βαθιά ριζωμένα ψυχολογικά θέματα ή να προχωρήσουμε παρακάτω. «Αυτή είναι η στιγμή που τα πράγματα δυσκολεύουν: όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτά που συμβαίνουν μέσα μας και πρέπει να αντέξουμε και να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα» προσθέτει ο Andrew G. Marshall. Στη διάρκεια μιας διαφωνίας, να ρωτάς τον εαυτό σου: «Ποιοί είναι οι πραγματικοί μου φόβοι;» ή «Τι θα ήθελα να πω πραγματικά;». Φράσεις όπως «Όταν κάνεις αυτό, νιώθω…γιατί…» σε βοηθούν να ανακαλύψεις το λόγο για τον οποίο πραγματικά μαλώνεις.
3. «Η σχέση μας χαλάσε από τη στιγμή που κάναμε παιδιά».
Η απόκτηση παιδιών είναι η πιο σοβαρή αλλαγή σε οποιαδήποτε σχέση – συμβαίνει όμως και αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες χωρισμού. «Εξαρτάται πραγματικά από το πόσο διατεθειμένοι είμαστε να προσαρμοστούμε σε διαφορετικούς ρόλους», εξηγεί ο δρ. Avi Shmueli και συμπληρώνει: «Παρατηρείς συχνά ζευγάρια στα οποία οι σύντροφοι ήταν ίσοι μεταξύ τους και τότε ο ένας, συνήθως η γυναίκα, πρέπει να αφήσει την καριέρα του και να αρχίσει να εξαρτάται από τον άλλον. Όλοι υπογράψαμε νοητά συμβόλαια με τους συντρόφους μας όταν τους γνωρίσαμε. Ξαφνικά, όμως, μερικά ζευγάρια αντιλαμβάνονται πως οι όροι τους αλλάζουν… Σε αυτά αναπτύσσονται οι πιο έντονες κρίσεις».
Ο τρόπος που διαπραγματεύεσαι ένα νέο ρόλο θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την επιβίωση της σχέσης. Η ειλικρίνεια συνιστά το μόνο τρόπο αποφυγής της κατάρρευσής της, σε μια στιγμή όπου η αρμονία και η ενότητα αποκτούν τόσο ζωτική σημασία. Η απόκτηση παιδιών οδηγεί συχνά σε όξυνση ή επανεμφάνιση των δικών μας παιδικών αναμνήσεων, καλών και κακών. Διευκρίνισε στο σύντροφό σου τη σημασία που έχει για σένα ένα μωρό. Εάν ο γάμος των γονιών σου διαλύθηκε λίγο μετά τη γέννησή σου, ίσως νιώθεις πως μετά τον ερχομό των παιδιών, οι γάμοι τελειώνουν. Πρέπει να εντοπίσεις αυτά που δυσκολεύεσαι να παραδεχθείς, όπως αισθήματα ζήλιας, πικρίας, κ.λπ. Το να μιλήσεις γι’ αυτά σημαίνει ότι δε χρειάζεται να τα εκδηλώσεις με τις πράξεις σου.
4. «Με απάτησε».
Οι περισσότερες γυναίκες και οι περισσότεροι άνδρες πιστεύουν ότι η απιστία είναι καταδικαστέα χωρίς δεύτερη συζήτηση. Εντούτοις, όσο ασύλληπτο και αν ακούγεται, όταν ο ένας από τους δύο απιστεί, εμπλέκονται και οι δύο. «Ποτέ δεν μπορείς να κατηγορήσεις μόνο τον έναν» τονίζει ο δρ. Avi Shmueli. Αξίζει να το θυμάσαι, αν σκεφτείς ότι περίπου το 50% των παντρεμένων ανδρών και γυναικών διατηρούν εξωσυζυγικές σχέσεις. Προκειμένου να λυθεί ένα πρόβλημα απιστίας, χρειάζεται εκατέρωθεν αυτογνωσία. Συνήθως κατηγορούμε ο ένας τον άλλον αντί να αναρωτηθούμε: «Εγώ τι ρόλο έπαιξα σε αυτό;». Σε αντίθεση με ό,τι βλέπεις στον κινηματογράφο, π.χ., την Ολέθρια Σχέση, όπου ο Μάικλ Ντάγκλας γνωρίζει την ανισόρροπη Γκλεν Κλόουζ, οι εξωσυζυγικές σχέσεις δεν εμφανίζονται από το πουθενά για να καταστρέψουν μια κατά τα άλλα ειδυλλιακή σχέση. «Η σύναψή τους δείχνει ότι κάτι άλλο δεν πάει καλά», επισημαίνει η Balbir Chagger και εξηγεί: «Μπορεί να είναι ένα πρόβλημα επικοινωνίας ή η ανικανότητα να καταλάβεις τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει τον άλλον να νιώθει ότι τον αγαπούν. Οι σχέσεις μπορούν να αντέξουν την απιστία, αλλά και οι δύο πλευρές πρέπει να είναι πραγματικά ειλικρινείς ως προς το αίτιο που οδήγησε στην κρίση αυτή». Όποιος υπήρξε άπιστος πρέπει να αποδείξει ότι αξίζει την εμπιστοσύνη του άλλου, ενώ εκείνος που έχει προδοθεί πρέπει να αποδεχτεί και να αναγνωρίσει τις προσπάθειες του συντρόφου του να διορθώσει τη σχέση.
5. «Δε νιώθουμε πια έλξη ανάμεσά μας».
«Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι σταματούν να νιώθουν έλξη ο ένας για τον άλλον. Αυτό που λένε ότι ο χρόνος δημιουργεί απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους, δεν υπάρχει» αναφέρει η δρ. Janet Reibstein, ψυχολόγος, συγγραφέας πολλών βιβλίων πάνω στις σχέσεις και ψυχοθεραπεύτρια, και εξηγεί: «Οι άνθρωποι προχωρούν σε διάφορες επιλογές στην πορεία. Απομακρύνεσαι από κάποιον γιατί δεν έχεις επενδύσει αρκετά στη σχέση». Η ίδια συμβουλεύει: «Σκέψου τη σχέση σου ως μια ανεξάρτητη οντότητα η οποία χρειάζεται φροντίδα. Αναρωτήσου πώς είναι η “υγεία” της και πώς μπορείς να τη βελτιώσεις. Χρησιμοποίησε τα στοιχεία που η διαδικασία αυτή θα σε βοηθήσει να συνειδητοποιήσεις, έτσι ώστε να αποκτήσεις γίνεις πιο ζωντανή και ευχάριστη στο σύντροφό σου».
Η σωματική έλξη θα διαρκέσει πολύ, αρκεί να κάνεις και τις κατάλληλες συναισθηματικές κινήσεις. Πολλές σεξουαλικές διαφορές γεννιούνται μέσα από τις ψυχολογικές. Μπορείς να ρωτήσεις τι συμβαίνει όταν σταματούν οι αγκαλιές και τα φιλιά. Μήπως έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη, μήπως ο ένας από τους δύο νιώθει απόρριψη; Μια ερώτηση που συνήθως προκαλεί αμηχανία στα ζευγάρια είναι η εξής: “Θέλετε πραγματικά να προσπαθήσετε να αναζωπυρώσετε την κατάσταση; Θα πάρετε το ρίσκο να το ανακαλύψετε;