Το νηπιαγωγείο είναι μία από τις σημαντικότερες εμπειρίες για ένα παιδί. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητο να έχετε προετοιμάσει σωστά τον λιλιπούτειο επίδοξο μαθητή, ώστε από την αρχή να μάθει να αγαπά το νέο του ρόλο και να αποκομίσει τα μέγιστα από την πρώτη του χρονιά στο σχολείο.
Το νηπιαγωγείο σηματοδοτεί την αρχή της επίσημης εκπαίδευσης του παιδιού και οι πρώτες εμπειρίες στο σχολείο μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο θα συσχετιστεί με τους άλλους στην υπόλοιπη ζωή του και βέβαια τη σχέση του με τη μάθηση. Αν ένα παιδί δεν είναι σωστά προετοιμασμένο για το νήπιο, ίσως και να χάσει μια χρονιά. Χωρίς αυτό να είναι καταστροφή, είναι μια διαδικασία που μπορεί να αποφευχθεί. Ο ρόλος των γονιών είναι να φροντίσουν ώστε το παιδί να είναι αναπτυξιακά έτοιμο για τη μάθηση και τη συμμετοχή στις ομαδικές δραστηριότητες στις οποίες θα κληθεί να συμμετάσχει.
Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν τη μαθησιακή ικανότητα του παιδιού. Για παράδειγμα, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των γονιών, οι δυσκολίες στον λόγο ή καθυστερημένη ομιλία, τα προβλήματα συμπεριφοράς, όπως η υπερκινητικότητα, η νυχτερινή ενούρηση, ενώ τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι τα αγόρια αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στη μάθηση από τα κορίτσια.
Είναι έτοιμο το παιδί για το νηπιαγωγείο;
Η εγγραφή των παιδιών στο νηπιαγωγείο στην Ελλάδα καθορίζεται από την ηλικία του παιδιού. Τα σχολεία με βάση την ημερομηνία γέννησης των παιδιών δέχονται την εγγραφή τους στο νηπιαγωγείο στην ηλικία των 5 ετών. Ωστόσο, η ηλικία δεν αποτελεί το μοναδικό κριτήριο που καθορίζει το κατά πόσο ένα παιδί είναι έτοιμο να πάει σχολείο.
Ένα σημαντικό κριτήριο είναι ανάπτυξη των δεξιοτήτων του παιδιού, αλλά και η θέση του στο οικογενειακό και ευρύτερο περιβάλλον. Πόσο καλά ακούει κι επικοινωνεί με τους άλλους; Μπορεί να λειτουργήσει σωστά ανάμεσα σε άλλα παιδιά ή ενήλικες; Μπορεί να τρέξει, να παίξει και να χρωματίσει με κηρομπογιές; Ως γονιός, χρησιμοποίησε το ένστικτό σου και συμβουλέψου τον παιδίατρο, μια δασκάλα προσχολικής αγωγής ή οποιονδήποτε άλλο ειδικό για χρήσιμες κι αντικειμενικές πληροφορίες σχετικά με την ανάπτυξη κι ετοιμότητα του παιδιού του για το νηπιαγωγείο.
Μήπως είναι καλύτερα να πάει του χρόνου στο νηπιαγωγείο;
Ορισμένοι γονείς καθυστερούν την εγγραφή του παιδιού στο νηπιαγωγείο πιστεύοντας ότι εάν είναι μεγαλύτερο από τα άλλα παιδιά της τάξης του θα ευνοηθεί στη μάθηση, τις αθλητικές επιδόσεις και τις κοινωνικές σχέσεις. Αυτό αποτελεί κοινό φαινόμενο στις οικογένειες που έχουν ένα αγόρι γεννημένο κοντά στην ημερομηνία εγγραφής στο σχολείο, και που πιστεύουν ότι έχει ανάγκη από περισσότερο χρόνο για να ωριμάσει. Παρόλα αυτά, έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που είναι στη σωστή ηλικία για το νηπιαγωγείο αλλά καθυστερούν να γραφτούν, δεν έχουν καλύτερη σχολική απόδοση από αυτά που ξεκινούν το σχολείο στην ώρα τους, ειδικά αν το παιδί μεγαλώνει σ’ ένα περιβάλλον που δεν καλλιεργεί την προετοιμασία του για το σχολείο. Επιπλέον, άλλες μελέτες δείχνουν ότι όταν τα παιδιά είναι τα μεγαλύτερα σε ηλικία στην τάξη, έχουν αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων συμπεριφοράς στην εφηβεία.
Προετοιμάστε το παιδί για το νηπιαγωγείο
Υπάρχουν πολλά βήματα που μπορείτε να κάνετε για να προετοιμάσετε το παιδί για το νηπιαγωγείο. Για παράδειγμα:
- Ενθαρρύνετε την ανάπτυξη των βασικών δεξιοτήτων. Μπορείτε να το βοηθήσετε να μάθει να αναγνωρίζει τα γράμματα της αλφαβήτου, τους αριθμούς και τα χρώματα και να λέει το όνομά του, τη διεύθυνση και το τηλέφωνο σας.
- Διάβαστέ του, τραγούδηστέ του και παίξτε μαζί. Ξεκινήστε να του διαβάζετε από τη νηπιακή ηλικία και μην ξεχνάτε ότι το τραγούδι και τα παιχνίδια ομοιοκαταληξίας ενθαρρύνουν την ανάπτυξη του λόγου.
- Περιόριστε τον χρόνο της τηλεόρασης. Όσο περισσότερη ώρα περνάει το παιδί μπροστά στην τηλεόραση, τόσο λιγότερο χρόνο έχει για να μάθει καινούρια πράγματα.
- Βοηθήστε το να εκτεθεί σε εμπειρίες μάθησης. Βρείτε ευκαιρίες για να επεκτείνετε τους ορίζοντές του, όπως η προσχολική αγωγή. Επισκεφθείτε μουσεία, χώρους εικαστικών ή φέρτε το σε επαφή με το θεατρικό παιχνίδι.
- Ενθαρρύνετε την κοινωνικοποίηση. Βοηθήστε το να καλλιεργήσει τις κοινωνικές του δεξιότητες παίζοντας με παιδιά και των δύο φύλων.
- Εκπαιδεύστε το να χρησιμοποιεί την τουαλέτα. Βάλτε σαν στόχο να μπορεί να πηγαίνει στην τουαλέτα μόνο του προτού ξεκινήσει το νηπιαγωγείο.
- Φτιάξτε ένα πρόγραμμα. Ορίστε τακτικές ώρες για τα γεύματα, το παιχνίδι και τον ύπνο ώστε να το βοηθήσετε να ξέρει τί να περιμένει και τί περιμένουν οι άλλοι από αυτό.
- Στηρίξτε την υγεία του. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί τρέφεται υγιεινά, κοιμάται επαρκώς κι επισκέπτεται τον γιατρό συστηματικά.
Αν δεν είστε σίγουροι για την ανάπτυξη του παιδιού και την ετοιμότητά του για το σχολείο, μοιραστείτε τις ανησυχίες σας με τον παιδίατρο. Ακόμη, πληροφορήστε τους δασκάλους του παιδιού σχετικά με την ανάπτυξή του, ώστε να τους βοηθήσετε να καλύψουν τις ανάγκες του.