Νέα δεδομένα για τη χρηματοδότηση των πράσινων επενδύσεων έχει δημιουργήσει τους τελευταίους μήνες η ραγδαία επιδείνωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Το λεγόμενο country risk (δηλαδή ο επενδυτικός κίνδυνος για τη χώρα) έχει εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αυξηθεί και αυτό αποτυπώνεται στα κόστη χρηματοδότησης, που επίσης έχουν αυξηθεί δραματικά καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την υλοποίηση των έργων. Την κατάσταση αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο, φράση παράγοντα της αγοράς που σημειώνει χαρακτηριστικά «πριν μερικά χρόνια υπήρχαν λεφτά αλλά τα έργα δεν γίνονταν λόγω του αδειοδοτικού, τώρα οι άδειες βγαίνουν εύκολα, όμως δεν υπάρχουν χρήματα».
Σε αυτό το ομιχλώδες σκηνικό ωστόσο, ακόμη και σήμερα υπάρχουν επενδύσεις που υλοποιούνται και προχωρούν. Χονδρικά, τα έργα που σήμερα προχωρούν μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: έργα στα οποία ο επενδυτής μπορεί με ίδια κεφάλαια να καλύψει σημαντικό μέρος του κόστους και έργα στα οποία γίνεται χρήση των περίφημων ECAs (Export Credit Agencies)
Πως λειτουργούν
Πρόκειται για τα ινστιτούτα εξαγωγικών πιστώσεων που προσφέρουν είτε πιστώσεις, είτε ασφαλίσεις πιστώσεων ή εγγυήσεις χαμηλώνοντας σε κάθε περίπτωση το κόστος της χρηματοδότησης.. Προϋπόθεση για να εγκριθεί η χορήγηση εξαγωγικής πίστωσης είναι στο έργο να χρησιμοποιείται εξοπλισμός που έχει παραχθεί στη χώρα που προσφέρει την εγγύηση. Στην Ελλάδα ειδικότερα, τους τελευταίους μήνες παρατηρείται σημαντική κινητικότητα στην πράσινη ενέργεια στο κομμάτι των ECAs και η συντριπτική πλειοψηφία των σημαντικών επενδύσεων που αναζητούν τραπεζικά κεφάλαια, ταυτόχρονα αιτείται την εξασφάλιση εξαγωγικής πίστωσης από τις χώρες προέλευσης του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται στο έργο. Το ενδιαφέρον στην περίπτωση των ECAs είναι ότι εξασφαλίζεται εγγύηση χρηματοδότησης για το σύνολο της επένδυσης και όχι μόνο για το κόστος εξαγοράς του εξοπλισμού, που ούτως ή άλλως αποτελεί το βασικότερο επενδυτικό κόστος. Για παράδειγμα στα αιολικά το κόστος του εξοπλισμού ισοδυναμεί έως και με το 80% της επένδυσης.
Τα ECAs στην Ελλάδα
Τρεις μεγάλοι οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων, δραστηριοποιούνται αυτή τη στιγμή στη χώρα μας, κάνοντας πιο «εύκολη» τη ζωή των επενδυτών. Ο γερμανικός οργανισμός Hermes (Euler Hermes Kreditversicherungs-AG), ο γαλλικός οργανισμός COFACE (Compagnie Fransaise d’Assurance pour le Commerce Ext rieur) και τέλος ο δανέζικος EKF (Eksport Kredit Fonden).
Το σχήμα
Υπό τις παρούσες συνθήκες, η εξασφάλιση υποστήριξης από ECA, ισοδυναμεί με άνοιγμα των κρουνών και της τραπεζικής χρηματοδότησης. Η συνήθης πρακτική μάλιστα, είναι από κοινού ο επενδυτής, η τράπεζα και ο προμηθευτής εξοπλισμού να απευθύνονται προς τον οργανισμό ζητώντας είτε εγγύηση είτε πίστωση. Αρκετές ξένες κυρίως τράπεζες θέτουν ως προϋπόθεση για να αναλάβουν τη χρηματοδότηση έργων, να αναλάβει κομμάτι του ρίσκου και το αντίστοιχο ινστιτούτο εξαγωγικών πιστώσεων.
Πηγές της αγοράς τονίζουν και στο παρελθόν υπήρξαν περιπτώσεις έργων που αναζήτησαν πιστώσεις μέσω των συγκεκριμένων ινστιτούτων, ωστόσο τους τελευταίους μήνες αυτό αποτελεί πάγια τακτική