Η επιτυχία βρίσκεται στο τέλος του δρόμου στον οποίο οδηγούν τα «νοητικά διαγράμματα» – τα δημιουργήματα του ψυχολόγου Tony Buzan, συγγραφέα του βιβλίου Χρησιμοποίησε το μυαλό σου (Use your head). Αποτελούνται από λέξεις-κλειδιά και εικόνες που απορρέουν από μια κεντρική ιδέα και είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος που μας βοηθά να καταλάβουμε και να ξεκαθαρίσουμε τους προσωπικούς μας στόχους, προχωρώντας στη συνέχεια στην επίτευξή τους.
Φτιάξε το δικό σου νοητικό χάρτη
Είναι πολύ εύκολο. Χρειάζεσαι μόνο χαρτί, διαφορετικά στιλό και την ικανότητα να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου για τη ζωή και τους στόχους σου.
1) Αφιέρωσε 20 λεπτά απερίσπαστης προσοχής για να δημιουργήσεις το νοητικό σου χάρτη.
Θα πρέπει να είναι θετικός, φωτεινός και πολύχρωμος. Χρησιμοποίησε στιλό διαφορετικών χρωμάτων και πάχους μύτης. Πάρε μια λευκή κόλλα χαρτί –το Α3 είναι η ιδανική διάσταση– και τοποθέτησέ την οριζόντια. Ξεκίνα από τη μέση.
2) Αποφάσισε ποιος είναι ο στόχος σου.
Προσδιόρισε τι είναι αυτό που θέλεις να πετύχεις, σε ποιο πράγμα θα ήθελες να βελτιωθείς ή αν απλώς θα ήθελες να έχεις μια αίσθηση του πού βρίσκεσαι στη ζωή. Σχεδίασε όπως μπορείς μια εικόνα αυτού του στόχου. Εάν δεν είσαι σίγουρη ως προς το ποιος πρέπει να είναι αυτός, ζωγράφισε τον εαυτό σου στο κέντρο. Αυτή θα είναι η κεντρική εικόνα του νοητικού χάρτη και ταυτόχρονα το αρχικό σημείο του. Από εκεί θα πηγάζουν όλες οι σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Όταν θα έχεις τελειώσει το χάρτη σου, θα είσαι σε θέση να τα καταλάβεις σε βάθος και ίσως να εκπλαγείς από ορισμένα στοιχεία που θα εμφανιστούν στο χαρτί.
3) Σχεδίασε μερικά βασικά «κλαδιά» που ξεκινούν από την κεντρική εικόνα.
Αυτά αντιπροσωπεύουν τους κύριους τομείς στους οποίους εστιάζονται οι σκέψεις σου. Όπως και τα κεφάλαια ενός βιβλίου, θα δώσουν στο χάρτη σου δομή και τάξη. Παραδείγματος χάριν, σε ένα χάρτη που κάνει απολογισμό της ζωής σου, αυτά θα μπορούσαν να είναι: «φίλοι», «οικογένεια», «δουλειά», «μέλλον» και «αξίες».
4) Κατάγραψε τις ιδέες σου.
Από τη στιγμή που έχεις δημιουργήσει αυτή τη δομή, γράψε ή σχεδίασε τα πρώτα πράγματα που σου έρχονται στο μυαλό σε κάθε «κλαδί». Μην αυτολογοκρίνεσαι, εμπιστεύσου το ένστικτό σου και γράψε αυτό που αισθάνεσαι.
5) Ο νοητικός σου χάρτης πρέπει να αποτελείται από λέξεις και εικόνες-κλειδιά.
Αυτές θα πρέπει να είναι γραμμένες με κεφαλαία και να βρίσκονται μόνες στο σημείο που θέλεις να τις βάλεις, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις εικόνες. Μπορείς έπειτα να προσθέσεις παρακλάδια, με σχετικές λέξεις και εικόνες. Παραδείγματος χάριν, αν μια λέξη-κλειδί είναι η «καριέρα», οι σχετικές λέξεις αργότερα μπορεί να είναι «προαγωγή», «μισθός». «εξέλιξη». Άλλες λέξεις ή εικόνες, ή νέα παρακλάδια που ξεκινούν από εκείνες, μπορεί έπειτα να είναι οι «εκπαίδευση», «ικανότητες», «αυτοπεποίθηση», «κίνητρο» και ούτω καθεξής. Μπορείς να προσθέσεις όσες λέξεις και εικόνες θέλεις καθώς και νέα, μικρότερα «κλαδιά» που ξεκινούν από αυτές. Έτσι, θα έχεις το οπτικό αποτέλεσμα ενός δέντρου με τα χοντρά κλαδιά του και τα πολλά, λεπτότερα παρακλάδια.
6) Χρησιμοποίησε διαφορετικά μεγέθη γραμμών, γραμμάτων και εικόνων για να δείξεις το βαθμό σημασίας.
Η κατάταξη των ιδεών, αριθμητικά ή αλφαβητικά, βοηθά να μπουν αυτές σε προτεραιότητα. Τα κενά αποτελούν επίσης μέρος του μηνύματος που θέλεις να περάσεις, γι’ αυτό άφησε στις λέξεις και τις εικόνες σου το διάστημα που χρειάζονται για να «αναπνεύσουν».
7) Χρησιμοποίησε βέλη για να συνδέσεις τις ιδέες μεταξύ τους.
Ανάπτυξε επίσης το δικό σου σύστημα στενογραφίας, π.χ., βάλε σταυρούς, αστεράκια, κ.λπ., για να «σηματοδοτήσεις» ιδέες, δημιουργώντας περισσότερους συσχετισμούς.
8) Οι χάρτες μπορούν να είναι τόσο πρακτικοί όσο και διερευνητικοί.
Οι νοητικοί χάρτες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να πετύχεις εβδομαδιαίους ή μηνιαίους στόχους. Εάν ο χάρτης σου έχει τονισμένους συγκεκριμένους στόχους, π.χ., να σταματήσεις να δουλεύεις για ένα χρόνο και να κάνεις ένα μεγάλο ταξίδι ανά τον κόσμο, μπορείς να ξεκινήσεις ένα νέο νοητικό χάρτη για τον καθένα, καταγράφοντας τα απαραίτητα βήματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει λέξεις που αφορούν την επίλυση προβλημάτων, όπως «βίζα» ή «πτήσεις», οι οποίες με τη σειρά τους θα «σπάνε» σε πιο συγκεκριμένες ενέργειες. Είναι σαν μια μεγάλη λίστα με πράγματα που πρέπει να κάνεις, την οποία μπορείς να δεις με μια ματιά και στην οποία μπορείς να κάνεις και παρακάμψεις, αν το κρίνεις απαραίτητο…