Το πρώτο τρίμηνο τηςεγκυμοσύνης φέρνουν μαζί τους μια αόρατη – κι όμως εκπληκτική – μεταμόρφωση. Τα πάντα συμβαίνουν γρήγορα: οι ορμόνες ενθαρρύνουν το σώμα σου ν’ αρχίσει να τροφοδοτεί το έμβρυο πολύ πριν επιβεβαιώσεις με τεστ κι εξετάσεις ότι είσαι πράγματι έγκυος.
Η εξοικείωση, λοιπόν, με τις σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές που θα βιώσεις στο πρώτο τρίμηνο, θα σε βοηθήσει να ανταπεξέλθεις με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση σε όσα πρόκειται να επακολουθήσουν.
Οι αλλαγές του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης
Ευαίσθητο και πρησμένο στήθος
Αμέσως μετά τη σύλληψη, οι ορμονικές αλλαγές φέρνουν ευαισθησία, «γαργάλημα» ή πρήξιμο στο στήθος. Επίσης ενδέχεται να το αισθάνεσαι πιο βαρύ και γεμάτο. Προτίμησε ένα σουτιέν με καλή στήριξη ή ένα αθλητικό.
Κούραση και υπνηλία
Η κόπωση είναι ένα ακόμη κοινό σύμπτωμα των πρώτων τριών μηνών της εγκυμοσύνης, δεδομένου ότι τα επίπεδα προγεστερόνης εκτοξεύονται στα ύψη προκαλώντας υπνηλία. Παράλληλα, τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, η χαμηλή πίεση και η αυξημένη παραγωγή αίματος, συμβάλλουν στη μειωμένη ενεργητικότητα.
Για να καταπολεμήσεις την κόπωση, ξεκουράσου όσο περισσότερο μπορείς. Κάλυψε τις ανάγκες του οργανισμού σε σίδηρο και πρωτεΐνες, και συμπεριέλαβε στην καθημερινότητά σου τη σωματική άσκηση, πχ. ένα γρήγορο περπάτημα.
Ζαλάδα
Η εγκυμοσύνη κάνει τα αιμοφόρα αγγεία να διαστέλλονται και την πίεση του αίματος να πέφτει, γεγονός που ίσως επιφέρει ελαφριά ζαλάδα. Το στρες, η κόπωση και η πείνα μπορούν και αυτά να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο. Για ν’ αποφύγεις τις ελαφρές, περιστασιακές ζαλάδες μην μένεις όρθια για πολλή ώρα και θυμήσου να σηκώνεσαι αργά από την καθιστή ή ξαπλωμένη θέση.
Αν η ζαλάδα είναι σοβαρή και συνοδεύεται από κοιλιακό άλγος ή κολπική αιμορραγία, ενημέρωσε αμέσως το γιατρό σου.
Ναυτία
Οι ναυτίες ξεκινούν μόλις τρεις εβδομάδες μετά τη σύλληψη και οφείλονται στα ολοένα αυξανόμενα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης που κάνουν το στομάχι ν’ αδειάζει πιο αργά. Η εγκυμοσύνη, συνοδεύεται επίσης από μια ενισχυμένη όσφρηση και γι’ αυτό ορισμένες μυρωδιές επιδεινώνουν τη ναυτία, πχ. μαγειρεμένο φαγητό, αρώματα ή τσιγάρο.
Για να καταπολεμήσεις τη ναυτία, κάνε μικρά, τακτικά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προτίμησε τροφές χωρίς πολλά λίπη, που χωνεύονται εύκολα. Μην ξεχνάς, επίσης, να πίνεις πολλά υγρά και ν’ αποφεύγεις τα φαγητά και τις οσμές που επιδεινώνουν τη δυσφορία.
Συμβουλέψου το γιατρό σου σε περίπτωση που: η ναυτία είναι έντονη, τα ούρα σου είναι πολύ λίγα ή σκουρόχρωμα, δεν μπορείς ν’ απορροφήσεις υγρά, αισθάνεσαι ζαλάδα ή λιποθυμία όταν είσαι όρθια, έχεις ταχυπαλμία, ή εμφανίζεται αίμα στον εμετό σου.
Συχνοουρία
Ένα άλλο κοινό φαινόμενο είναι η συχνότερη ούρηση από το φυσιολογικό, ιδιαίτερα τη νύχτα. Εξαιτίας της πίεσης που ασκεί στην ουροδόχο κύστη η μήτρα καθώς μεγαλώνει, μπορείς να εμφανίσεις διαρροή ούρων όταν φταρνίζεσαι, βήχεις ή γελάς. Για ν’ αποφύγεις λοιμώξεις του ουροποιητικού, πήγαινε στην τουαλέτα κάθε φορά που αισθάνεσαι την ανάγκη. Αν χάνεις τον ύπνο σου εξαιτίας των μεταμεσονύκτιων επισκέψεων στο μπάνιο, περιόρισε την κατανάλωση υγρών τις βραδινές ώρες – απέφυγε ιδιαίτερα τα υγρά που περιέχουν καφεΐνη τα οποία αυξάνουν το αίσθημα της ούρησης.
Αποστροφή στις τροφές ή λιγούρες
Όταν είσαι έγκυος, ενδέχεται να μορφάζεις στη θέα ορισμένων τροφών –όπως ο καφές και τα τηγανητά – ή να έχεις λιγούρες. Όπως τα περισσότερα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, οι διατροφικές προτιμήσεις οφείλονται στις ορμονικές αλλαγές που ειδικά στο πρώτο τρίμηνο είναι ιδιαίτερα έντονες.
Καούρα και δυσκοιλιότητα
Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, οι κινήσεις που ωθούν την τροφή από τον οισοφάγο στο στομάχι είναι πιο αργές και το στομάχι απαιτεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για ν’ αδειάσει. Αυτή η καθυστέρηση, δίνει στα θρεπτικά συστατικά περισσότερο χρόνο ώστε ν’ απορροφηθούν από το κυκλοφορικό σύστημα και να τροφοδοτήσουν το μωρό σου. Δυστυχώς, όμως, μπορεί να προκαλέσει καούρα στο στομάχι και δυσκοιλιότητα.
Για ν’ αντιμετωπίσεις την καούρα, κάνε μικρά και συχνά γεύματα αποφεύγοντας τα τηγανητά, τα ανθρακούχα ποτά, τα όξινα φρούτα και τους χυμούς, και τα πικάντικα φαγητά. Για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, βεβαιώσου ότι η διατροφή σου είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και ότι πίνεις άφθονα υγρά. Κάτι άλλο που μπορεί να βοηθήσει είναι η συστηματική σωματική άσκηση.
Η ψυχολογία σου στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης
Όταν είσαι έγκυος νιώθεις ενθουσιασμό, άγχος, χαρά κι εξάντληση, και μερικές φορές όλα αυτά μαζί. Ακόμη κι αν χαίρεσαι που είσαι έγκυος, ο ερχομός του μωρού μπορεί να προσθέσει συναισθηματικό στρες στη ζωή σου.
Είναι φυσικό ν’ ανησυχείς για την υγεία του μωρού, την προσαρμογή σου στη μητρότητα και τις οικονομικές απαιτήσεις που έχει το μεγάλωμα ενός παιδιού. Ή μπορεί ν’ αναρωτιέσαι με ποιόν τρόπο το μωρό θ’ αλλάξει τη σχέση σου με τον σύντροφό σου, ή αν θα είσαι μια καλή μαμά.
Να είσαι προετοιμασμένη για μικρά ξεσπάσματα κλάματος και διακυμάνσεις στη διάθεση σου. Για ν’ ανταπεξέλθεις στο χείμαρρο των συναισθημάτων, θύμισε στον εαυτό σου ότι όλα όσα νιώθεις είναι απολύτως φυσιολογικά. Μην αισθάνεσαι άσχημα και μη ντραπείς να ζητήσεις κατανόηση και στήριξη από τον σύντροφό σου και τ’ αγαπημένα σου πρόσωπα.
Η σχέση σου με τον σύντροφό σου
Η μητρότητα απαιτεί χρόνο που ενδεχομένως να στερήσεις από άλλους ρόλους και σχέσεις. Είναι μια κατάσταση στην οποία ίσως δυσκολευτείς να διατηρήσεις την ψυχολογική σου ταυτότητα ως σύντροφος και γυναίκα, αλλά χάρη στην καλή επικοινωνία μπορείς να κρατήσεις την προσωπική σου ζωή ενεργή.
- Να είσαι ειλικρινής. Πες στον σύντροφό σου ότι έχεις ανάγκη από στήριξη και τρυφερότητα, χωρίς απαραίτητα το σεξουαλικό υπόβαθρο, κι εντόπισε τις πηγές του στρες στη σχέση σας πριν γίνουν πρόβλημα.
- Να είσαι υπομονετική. Οι περιστασιακές παρεξηγήσεις και προστριβές είναι αναπόφευκτες. Λάβε υπόψη σου, όμως, και τις δύο πλευρές. Για παράδειγμα, αν ο σύντροφός σου πνίγεται στη δουλειά, εσύ ενδέχεται να νιώθεις απόρριψη επειδή φαίνεται οτι έχει αποτραβηχτεί από τη σχέση, ενώ εκείνος μπορεί να προσπαθεί απλώς να στηρίξει περισσότερο οικονομικά την οικογένεια.
- Να είσαι υποστηρικτική. Ενθάρρυνε τον σύντροφό σου να μοιραστεί αμφιβολίες ή ανησυχίες και κάνε κι εσύ το ίδιο. Συζητήστε για τα αισθήματά σας ανοιχτά κι ειλικρινά ώστε να δυναμώσετε τη σχέση σας και να προετοιμαστείτε για τον ερχομό του μωρού.
Τι να περιμένεις από τα ραντεβού με το γυναικολόγο σου το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης…
Τα ραντεβού με τον γυναικολόγο σου
Στην πρώτη σου επίσκεψη ο γυναικολόγος σου θα εστιάσει κυρίως στη γενική εικόνα της υγείας σου, εντοπίζοντας παράγοντες κινδύνου και καθορίζοντας την ηλικία του εμβρύου. Θα σου ζητηθεί ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό κατά το οποίο θα πρέπει να είσαι απόλυτα ειλικρινής, μιας και βάσει των απαντήσεών σου εσύ και το μωρό σου θα μπορέσετε να λάβετε την καλύτερη δυνατή φροντίδα. Αν δε νιώθεις άνετα να συζητήσεις το ιατρικό ιστορικό σου μπροστά στον σύντροφό σου, προγραμμάτισε μια ιδιωτική συνάντηση με το γιατρό.
Επιπλέον, οι εξετάσεις του πρώτου τριμήνου, στοχεύουν στον εντοπισμό χρωμοσωματικών ανωμαλιών.
Μετά την πρώτη επίσκεψη, θα σου ζητηθεί να κανονίζεις τακτικά check-up κάθε τέσσερις με έξι εβδομάδες. Χρησιμοποίησε τα επόμενα ραντεβού για να εκφράσεις οποιοδήποτε φόβο ή ανησυχία σχετικά με την εγκυμοσύνη, τον τοκετό ή τη ζωή με το μωρό. Μην ξεχνάς ότι δεν υπάρχουν χαζές ή ασήμαντες ερωτήσεις και όλες οι πληροφορίες μπορούν να σε βοηθήσουν να φροντίσεις καλύτερα τον εαυτό σου και το μωρό.