Η αποτοξίνωση παραμένει ένα θέμα που διχάζει τους ειδικούς. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη της Keri Gans, RD, συγγραφέος του βιβλίου The Small Change Diet με θέμα την αποτοξίνωση, όταν ρωτήθηκε αν τελικά πρέπει ή όχι να κάνουμε αποτοξίνωση απάντησε: «Τί εννοείτε με τον όρο αποτοξίνωση;». Στις μέρες μας υπάρχουν δεκάδες διαφορετικά είδη αποτοξίνωσης, από την κατάργηση των ζωικών προϊόντων, του λευκού αλευριού, της ζάχαρης και του αλκοόλ, μέχρι τη νηστεία με χυμούς ή τις αυστηρές δίαιτες υγρών. Επίσης, ο όρος αποτοξίνωση μπορεί να υποδηλώνει μια περίοδο που κυμαίνεται από μία εβδομάδα μέχρι μερικές εβδομάδες ή 30 συνεχόμενες μέρες. Η ειδικός πάντως υπογράμμισε ότι παρότι η αποτοξίνωση δεν είναι απαραίτητη, μπορεί να αποδειχτεί ωφέλιμη εφόσον γίνει με τον σωστό τρόπο. Ορίστε ποια είναι κατά τη γνώμη της τα βασικότερα ναι και όχι που τη συνοδεύουν:
ΝΑΙ
Σκέψου την αποτοξίνωση σαν μεταβατική περίοδο, για να αποκομίσεις τα μέγιστα. Ξεκίνησε με ένα πολύ απλό πλάνο διατροφής που θα μπορείς να τηρείς για να κόψεις τις κακές συνήθειες. Χρησιμοποίησε τις ημέρες αποτοξίνωσης για να αναλογιστείς τη φάση στην οποία μεταβαίνεις, πχ. είναι ο στόχος σου η κατανάλωση περισσότερων λαχανικών, τα τακτικά γεύματα, το μαγείρεμα στο σπίτι ή η αποχή από τα επεξεργασμένα τρόφιμα; Η αποτοξίνωση όχι μόνο μπορεί να γίνει το πρώτο βήμα προς την επίτευξη ενός μεγαλύτερου στόχου, αλλά μπορεί να σε βοηθήσει να δεις άμεσα αποτελέσματα που θα τονώσουν την αυτοπεποίθησή σου και θα σου χαρίσουν κίνητρο.
ΝΑΙ
Φάε φρέσκες, βιολογικές (ή τουλάχιστον 100% φυσικές) και ανεπεξέργαστες τροφές. Ειδικά αν το πλάνο διατροφής σου για αποτοξινωση είναι απλό και περιέχει λιγότερες θερμίδες από το συνηθισμένο, χρειάζεσαι να αντλήσεις όσα περισσότερα θρεπτικά στοιχεία μπορείς από κάθε μπουκιά. Και τα ανεπεξέργαστα και βιολογικά τρόφιμα προσφέρουν την καλύτερη ποιότητα, θρεπτική αξία και γεύση.
ΝΑΙ
Άκουσε το σώμα σου. Όταν η αποτοξίνωση γίνεται σωστά, αισθάνεσαι γεμάτη ενέργεια κι ευεξία, αντίθετα με ένα αυστηρό πρόγραμμα που μπορεί να σου προκαλέσει αδυναμία, ζαλάδες, τρέμουλο, κακή διάθεση και προδιάθεση στον πονοκέφαλο. Αν δεν αισθάνεσαι καλά, τότε το σώμα σου δεν παίρνει όλα τα στοιχεία που χρειάζεται. Μην εστιάζεις μόνο στην ένδειξη της ζυγαριάς και το αν σου πάνε τα ρούχα, αλλά και στο πώς νιώθεις. Απόφυγε τις φόρμουλες αποτοξίνωσης που κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό, ακόμα και μικρά χρονικά διαστήματα.
ΝΑΙ
Πιες άφθονο νερό. Είναι βασικό για κάθε είδους αποτοξίνωση. Ένα μεγάλο μέρος της ημερήσιας πρόσληψης υγρών προέρχεται από την τροφή, άρα αν περιορίσεις ή καταργήσεις ορισμένες τροφές πρέπει να φροντίσεις να πίνεις άφθονα υγρά καθημερινά (τουλάχιστον 8 ποτήρια). Μία από τις καλύτερες ενδείξεις της επαρκούς λήψης υγρών είναι το χρώμα των ούρων που πρέπει να είναι διαυγές ή πολύ αχνό (μια σκούρα απόχρωση είναι σημάδι ότι τα ούρα είναι συμπυκνωμένα ή εμφανίζουν ανεπάρκεια υγρών).
ΝΑΙ
Κατανάλωσε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και ωφέλιμα λιπαρά. Προσοχή στα προγράμματα για αποτοξίνωση που περιορίζουν υπερβολικά αυτές τις βασικές διατροφικές ομάδες, γιατί μπορεί να βλάψουν την υγεία σου. Ο οργανισμός σου έχει ανάγκη από όλες τις κατηγορίες τροφών για να λειτουργήσει σωστά: οι υδατάνθρακες και τα λιπαρά λειτουργούν ως καύσιμα (η πρώτη προτεραιότητα του οργανισμού), ενώ η πρωτεΐνη και το λίπος συμμετέχουν στις διεργασίες αναδόμησης κι επανόρθωσης (το σώμα βρίσκεται σε διαρκή ανανέωση). Ακόμη και βραχυπρόθεσμα, μια αποτοξίνωση που αποκλείει εντελώς κάποια από τις τρεις ομάδες μπορεί να επηρεάσει την εμφάνισή σου και… όχι με καλό τρόπο!
ΟΧΙ
Μην χρησιμοποιείς καθαρτικά, διουρητικά και διεγερτικά. Τα καθαρτικά και τα διουρητικά είναι δημοφιλή στα προγράμματα για αποτοξίνωση γιατί ενισχύουν την επιπρόσθετη απώλεια βάρους. Ωστόσο, δεν πρόκειται για απώλεια λίπους. Τα καθαρτικά απομακρύνουν μαζί με υγρά τις άχρηστες ουσίες που δεν έχουν απορριφθεί ακόμα από το πεπτικό σύστημα, ενώ τα διουρητικά προκαλούν απώλεια υγρών. Και τα δύο μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνα – ακόμα κι αν είσαι νέα – κυρίως γιατί συμβάλλουν στην απώλεια των ηλεκτρολυτών που ρυθμίζουν την καρδιακή λειτουργία και την ισορροπία των υγρών στο σώμα. Και σε περίπτωση που πιστεύεις ότι έχεις ανάγκη από κάποιο διεγερτικό για να μείνεις σε εγρήγορση, τότε η αποτοξίνωση που κάνεις είναι πολύ αυστηρή. Για να γεμίσεις και πάλι τις μπαταρίες σου, βασίσου στις δυναμωτικές ιδιότητες του αληθινού φαγητού.
ΟΧΙ
Μην περιορίζεις τις θερμίδες σε λιγότερο από 1.000. Ακόμα κι αν καθόσουν ξαπλωμένη στο κρεβάτι όλη μέρα, θα είχες ανάγκη από 1.000 θερμίδες για να επιτελέσει ο οργανισμός σου όλες τις καθημερινές λειτουργίες του, πχ. καρδιακή λειτουργία, κυκλοφορία του αίματος, λειτουργία των πνευμόνων, του νευρικού συστήματος, του εγκεφάλου κτλ. Με άλλα λόγια, η μείωση σε λιγότερο από 1.000 θερμίδες θα έβαζε το σώμα σε μια σοβαρή κατάσταση συντήρησης (πχ. καύση λιγότερων θερμίδων) που θα οδηγούσε στην καύση των ίδιων του των ιστών (μυς) για να αναπληρώσει την έλλειψη τροφής. Θα ήταν ωραίο να μπορούσαμε να βασιστούμε αποκλειστικά στην καύση του σωματικού λίπους ελλείψει καυσίμων, αλλά αυτό δεν γίνεται. Βάλε σαν στόχο 4-6 μικρά γεύματα τη μέρα που περιέχουν τουλάχιστον μερικές εκατοντάδες θερμίδες το καθένα.
ΟΧΙ
Μην κάνεις αποτοξίνωση για πολύ καιρό. Όσο περισσότερο ακολουθείς ένα περιοριστικό πρόγραμμα διατροφής που δεν μπορείς να διατηρήσεις για πάντα, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχεις να ενδώσεις στην πολυφαγία. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο η αποτοξίνωση δεν πρέπει να είναι υπερβολικά στερητική. Δοκίμασε μια σύντομη αποτοξίνωση για να «σπάσεις» ένα ανθυγιεινό μοτίβο διατροφής (όπως η κατανάλωση αναψυκτικών ή τα απερίσκεπτα τσιμπολογήματα) και να προχωρήσεις σιγά σιγά στην υιοθέτηση ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής, αποφεύγοντας πάντα τα ατέλειωτα προγράμματα αποτοξίνωσης που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στο ίδιο σημείο εκκίνησης.