Ίσως φαντάζεσαι ότι εχθρός του γάμου σας είναι η νευρικότητα του , η ακαταστασία του ή η εμμονή του με το ποδόσφαιρο. Κι όμως όλα αυτά ωχριούν μπροστά στον ένα και μεγαλύτερο κίνδυνο του γάμου στις σύγχρονες κοινωνίες: την αφθονία των επιλογών.
Ο ψυχολόγος Μπάρι Σβαρτζ, καθηγητής Ψυχολογίας στο Κολέγιο Swarthmore, το αποκαλεί πλεόνασμα επιλογών – η τυραννία της αφθονίας. «Το βλέπουμε ως μέτρο της αυτονομίας μας και πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ελευθερία της επιλογής θα οδηγήσει στην ολοκλήρωση. Οι κεραίες μας είναι πάντα ανοιχτές για καλύτερες ευκαιρίες. Όπως ακριβώς μας ταιριάζει ένα καλύτερο τζιν, το ίδιο κάνει κι ένας καλύτερος σύντροφος – οτιδήποτε, δηλαδή. Οι άνθρωποι περπατούν κοιτώντας όχι στα μάτια του συντρόφου τους, αλλά πάνω από τον ώμο του, μήπως και περάσει κανένας καλύτερος. Αυτός δεν είναι ο δρόμος για επιτυχημένες μακροχρόνιες σχέσεις», λέει ο ψυχολόγος.
Σου αξίζει κάποιος καλύτερος;
Εάν νομίζεις ότι υπάρχει κάτι καλύτερο στην επόμενη γωνία, τότε θα υπάρξει, γιατί δεν είσαι πλήρως αφοσιωμένη στη σχέση που έχεις. Είναι αφελές να περιμένουμε ότι θα νιώθουμε καλά σε μια σχέση κάθε λεπτό. Κάθε σχέση έχει τραντάγματα. Όπως λέει ο Μπάρι Σάβατζ, « αν αναρωτιέσαι διαρκώς μήπως πρέπει να χωρίσεις, ίσως υπάρξει η μέρα που η απάντηση θα είναι “ναι”. Σε κάθε γάμο μπορεί να υπάρξει η μέρα που η απάντηση να είναι “ναι”». Δυστυχώς, η αίσθηση των πολλαπλών εναλλακτικών, απεριόριστων πιθανοτήτων, τρέφει μέσα μας την ψευδαίσθηση ότι η τελειότητα υπάρχει κάπου εκεί έξω, αρκεί μόνο να τη βρούμε. Ο ένας θα έχει την αίσθηση του χιούμορ, κάποιος άλλος την εμφάνιση, ένας τρίτος την αύρα – φτάνουμε να φανταζόμαστε ότι υπάρχει ένα πακέτο στο οποίο συνυπάρχουν όλα αυτά τα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Αναζητάμε την τελειότητα, επειδή πιστεύουμε ότι δικαιούμαστε το καλύτερο – ακόμη κι αν η τελειότητα είναι μια ψευδαίσθηση που μας έχει επιβληθεί από μια αφθονία πιθανοτήτων.» Κι αυτό δε σταματά με το γάμο. Υπονομεύει τη δέσμευση, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να κρατούν ανοιχτές τις επιλογές τους.
Δες πως θα κάνεις πιο δυνατή τη δέσμευση σου. 5 εγγυημένοι τρόποι…
Επένδυσε στο γάμο σου- κάνε πιο δυνατή τη δέσμευση σου
Όπως η προσωπική ανάπτυξη, έτσι και η δέσμευση είναι εσωτερική διεργασία. Δεν είναι ένας απλός όρκος. Οι σύντροφοι βλέπουν ο ένας τον άλλο με τρόπους που ενισχύουν την επαφή τους και απομακρύνουν τις απειλές. Χαλκεύει την αντίληψη ότι η σχέση στην οποία είσαι είναι καλύτερη από αυτήν των άλλων. Τρέφει την τάση να αντιδράς εποικοδομητικά –μέσω της προσαρμογής– αντί καταστροφικά όταν ο σύντροφος κάνει κάτι απερίσκεπτο. Η δέσμευση είναι βασικό στοιχείο πρόβλεψης της διάρκειας μιας σχέσης. Τι την ενισχύει;
- Η διατήρηση του ενθουσιασμού Το να διασκεδάζει ένα ζευγάρι μαζί, για παράδειγμα, είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρήσει ζωντανή τη σεξουαλική επιθυμία. Όμως, στη σύγχυση της καθημερινότητας, έχουμε την τάση να αντιμετωπίζουμε περιφρονητικά τη δημιουργία θετικών εμπειριών. Ακόμη και για τα μακροχρόνια ζευγάρια, το να περνούν χρόνο μαζί σε νέες, ενδιαφέρουσες ή απαιτητικές δραστηριότητες –παιχνίδια, χορός, ακόμη και συζήτηση– ενισχύει τα αισθήματα οικειότητας, παθιασμένου έρωτα και ικανοποίησης προς τη σχέση. Με αυτούς τους τρόπους τα ζευγάρια ξαναβρίσκουν τον ενθουσιασμό των πρώτων ημερών του έρωτα.
- Η προσωπική αλλαγή Όσο σημαντικό κι αν είναι να διαλέξεις το σωστό σύντροφο, κρίνεται ίσως ακόμη πιο σημαντικό να είσαι ο σωστός σύντροφος. Οι περισσότεροι άνθρωποι επικεντρώνονται στο να αλλάξουν το λάθος άτομο στη σχέση·– αν πρέπει καν κάποιος να αλλάξει σε μια σχέση, αυτός είσαι εσύ. Ο γάμος είναι μια εσωτερική διεργασία και έχει σχέση με το να ξεπεράσεις τον εαυτό σου. Η ευτυχία δεν έχει να κάνει με την επικέντρωση στον εαυτό σου αλλά με τη διατήρηση των αξιών σου, με το να αποφασίσεις ποιος είσαι και να είσαι αυτό το άτομο. Το ερώτημα είναι τι είδους σύντροφος και άτομο θέλεις να είσαι. Στις καλύτερες σχέσεις, δε σκέφτεσαι εσύ μόνο ποιος θέλεις να είσαι, αλλά και ο σύντροφός σου είναι πρόθυμος να σε βοηθήσει να φτάσεις εκεί.
- Η αμοιβαία βοήθεια Στη σχέση είναι απαραίτητος ένας σύντροφος που να υποστηρίζει τα όνειρά σου, τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες που θέλεις να αναπτύξεις – είτε τα έχεις εκφράσει ξεκάθαρα είτε απλώς έχεις εκφράσει ασαφείς λαχτάρες. Έτσι, προωθεί την εμπιστοσύνη στο σύντροφο και ενισχύει τη δέσμευση. Να θυμάσαι ότι δεν μπορείς να βρεις το τέλειο άτομο·– απλώς δεν υπάρχει. Ακόμη κι αν νομίζεις πως θα μπορούσες, το άτομο που είναι σήμερα δεν είναι το άτομο που θέλει να είναι σε 10 χρόνια από τώρα. Εσύ και ο σύντροφός σου βοηθάτε ο ένας τον άλλο να γίνει ένα πιο τέλειο άτομο – τέλειο, δηλαδή, σύμφωνα με τα δικά σας εσωτερικά ιδανικά. Με αμοιβαία βοήθεια, εξελίσσεστε και οι δύο.
- Η συνεχής προσπάθεια Δυστυχώς, δεν είναι αρκετοί άνθρωποι πρόθυμοι σήμερα να δουλέψουν σκληρά για να γίνουν πιο ώριμα άτομα. Πιστεύουν πως έχουν πολύ περισσότερες επιλογές και ότι η ζωή θα είναι πιο εύκολη σε μια άλλη σχέση. Αυτό που δε συνειδητοποιούν είναι ότι θα είναι ξανά η ίδια σχέση – απλώς με διαφορετικό όνομα.
- Η επένδυση χρόνου Πώς να συγκριθεί κάποιος με αυτό το τέλειο άτομο που βρίσκεται κάπου εκεί έξω, περιμένοντας απλώς να το βρεις; Δημιουργεί αμφιβολίες. Η σχέση χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί. Πρέπει να έχεις κάποιο λόγο για να αφιερώσεις χρόνο. Εάν είσαι γεμάτη αμφιβολίες από την αρχή, δεν πρόκειται να επενδύσεις χρόνο και θα είσαι επικεντρωμένη στο σύντροφο που θέλεις να έχεις, όχι σε αυτόν που θέλεις –ή πρέπει– να είσαι.
Το ξέρεις ότι και η Μισέλ με τον Μπάρακ είχαν προβλήματα γάμου;
Μισέλ και Μπάρακ: τα προβλήματα υπάρχουν και σους καλύτερους γάμους!
Η Μισέλ Ομπάμα έχει εμπειρία από την απογοήτευση που διαβρώνει τις σχέσεις σήμερα. Στο βιβλίο του Κρίστοφερ Άντερσον με τίτλο Barack and Michelle: Portrait of an American Marriage (Μπαράκ και Μισέλ: Πορτρέτο ενός αμερικάνικου γάμου), ομολογεί ότι έφτασε σε «κατάσταση κατάθλιψης» όσο δούλευε, έφερνε το μεγαλύτερο μέρος του οικογενειακού εισοδήματος, μεγάλωνε τις δύο κόρες τους και έβλεπε σπάνια το σύζυγό της, ο οποίος περνούσε τότε το μεγαλύτερο μέρος της εβδομάδας μακριά από το σπίτι τους στο Σικάγο ως γερουσιαστής του Ιλινόις, μια δουλειά που πίστευε ότι δε θα οδηγούσε πουθενά, ενώ ταυτόχρονα έδινε λίγα χρήματα. «Με σκοτώνει με αυτή τη διαρκή επίκριση», παραπονιόταν ο Μπαράκ. «Φαίνεται τόσο πικρόχολη, τόσο θυμωμένη όλη την ώρα». Εκείνη ενοχλούνταν με το γεγονός ότι «νομίζει ότι μπορεί να βγει εκεί έξω και να κυνηγήσει το όνειρό του αφήνοντας όλα τα βάρη σ’ εμένα». Τότε της ήρθε η επιφοίτηση: θυμήθηκε τον άνδρα που ερωτεύτηκε. «Κατάλαβα ότι πίεζα τον Μπαράκ να γίνει κάτι που ήθελα εγώ. Εξαρτιόμουν από εκείνον για να με κάνει ευτυχισμένη. Μόνο που δεν είχε καμία σχέση μαζί του. Χρειαζόμουν υποστήριξη. Δεν την χρειαζόμουν απαραίτητα από τον Μπαράκ». Φυσικά, η δέσμευση περιορίζει τις επιλογές. Αλλά είναι η ικανότητα να θυμάσαι ότι πραγματικά αγαπάς κάποιον – ακόμη κι αν δεν το νιώθεις εκείνη τη στιγμή. Η δέσμευση είναι η ικανότητα να υποστηρίξεις μια επένδυση, να προτιμήσεις τις αξίες από τα στιγμιαία συναισθήματα.