Το άγχος των εξετάσεων είναι το πρόβλημα από το οποίο δε γλυτώνει κανένα παιδί που είτε θέλει να περάσει στην επόμενη τάξη, είτε να μπει σε κάποια Ανώτερη ή Ανώτατη σχολή, είτε απλώς επιθυμεί να εισπράξει την επιβράβευση για την προσπάθειά του ολόκληρη τη χρονιά. Η εμπειρία έχει δείξει ότι ακόμα και τέλεια προετοιμασμένοι μαθητές «μπλοκάρουν» την ώρα που κρατάνε το στυλό τους και αντικρίζουν την κόλλα των εξετάσεων. Μάθε πως θα διακρίνεις το άγχος για τις εξετάσεις και πώς μπορείς να βοηθήσεις το παιδί να χαλαρώσει και να τα «βγάλει πέρα».
Τα πιο συχνά συμπτώματα που προκαλεί το άγχος για τις εξετάσεις
Το άγχος των εξετάσεων προκαλείται από το φόβο της πιθανής αποτυχίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα παιδιά παρουσιάζουν:
– γενική κακοδιαθεσία
– προβλήματα στον ύπνο, ακόμα και εφιάλτες
– δυσκολία στη συγκέντρωση
– κενά μνήμης
– πόνους στην κοιλιά ή πονοκεφάλους
– ζαλάδες, τάση για εμετό
– εξανθήματα ή σπυράκια στο δέρμα
– βουλιμία ή ανορεξία
– προβλήματα συμπεριφοράς (κυκλοθυμία, νευρικότητα, κ.ά)
Τι χρειάζονται τα παιδιά για να αντιμετωπίσουν το άγχος των εξετάσεων
Τα παιδιά σε περιόδους προετοιμασίας για την εξεταστική περίοδο χρειάζονται ενδιαφέρον, φροντίδα, αποδοχή, προσοχή. Εστίασε τις προσπάθειές σου στο τρίπτυχο: σωστή διατροφή, καλός ύπνος, πρόγραμμα μελέτης.
Η σωστή διατροφή για τα παιδιά που ετοιμάζονται για τις εξετάσεις
Το πρωινό: Δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος για έναν μαθητή από το να ξεκινάει την ημέρα του χωρίς πρωινό. Ακόμα κι ένα μπολ δημητριακά με γάλα είναι καλύτερο από το τίποτα. Ωστόσο, προσπάθησε αυτή την εποχή το πρώτο γεύμα της ημέρας να είναι πιο πλήρες. Ιδανικά το παιδί θα πρέπει το πρωί να πίνει ένα μικρό ποτήρι φρέσκο χυμό, 2 φέτες μαύρο ή πολύσπορο ψωμί με μία κουταλιά ταχίνι ή ένα αβγό ή δημητριακά ολικής άλεσης με γάλα ή γιαούρτι.
Τα γεύματα: Σημαντικό είναι τα γεύματα να περιέχουν τρόφιμα από όλες τις διατροφικές ομάδες. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να είναι μαγειρεμένα απλά (χωρίς πολλά λιπαρά). Το μεσημέρι μπορεί το γεύμα να είναι εστιασμένο στους υδατάνθρακες (που αποτελούν τροφή για το μυαλό), ενώ το βραδινό μπορεί να έχει κάποια άπαχη πρωτεΐνη και σαλάτα.
Τα σνακ: Φρούτα, λαχανικά, μπάρες δημητριακών και ξηροί καρποί αποτελούν πολύ καλές επιλογές για σνακ. Καλύτερα να αποφεύγει τα τυποποιημένα αλμυρά ή γλυκά σνακ. Εξαίρεση αποτελεί η μαύρη σοκολάτα. Διευκρίνισε στο παιδί δύο πράγματα: πρώτον ότι ο καφές δεν είναι σνακ και δεύτερον ότι το άγχος των εξετάσεων δε μειώνεται καταναλώνοντας άπειρες θερμίδες!
Ο ύπνος του παιδιού στην περίοδο των εξετάσεων
Ο ύπνος μπορεί να μειώσει το άγχος των εξετάσεων, αφού ρυθμίζει τα συναισθήματα, το ορμονικό και το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ προσφέρει την πολύτιμη ξεκούραση που χρειάζεται το παιδί για να αποδώσει. Ωστόσο, τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι ευχάριστα για τα Ελληνόπουλα. Σύμφωνα με το Κέντρο Μελέτης Ύπνου του Ευαγγελισμού, το 45% των 15χρονων αγοριών και το 39% των συνομηλίκων τους κοριτσιών αισθάνονται κούραση- εώς και εξάντληση- την περίοδο των εξετάσεων, γιατί δεν κοιμούνται σωστά. Ποια είναι τα επακόλουθα; Πρωινοί πονοκέφαλοι, προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης, αίσθημα νύστας, νευρικότητα. Ποιες είναι οι ιδανικές ώρες ύπνου για ένα παιδί που προετοιμάζεται για τις εξετάσεις; Περίπου 7- 8 ώρες κάθε βράδυ -κι αν γίνεται να πέφτει για ύπνο στις 11 είναι τέλεια. Επίσης, τα παιδιά που καταφέρνουν και κοιμούνται για 20 λεπτά με μισή ώρα κάθε μεσημέρι αναφέρουν ότι η μελέτη τους το απόγευμα είναι πολύ πιο αποτελεσματική.
Το πρόγραμμα μελέτης
Σύμφωνα με μελέτες, οι πρωινές ώρες ευνοούν την απομνημόνευση πληροφοριών που σχετίζονται με τις ημερομηνίες, τους αριθμούς, τα γεγονότα και τις καινούριες έννοιες. Στον αντίποδα, οι βραδινές ώρες ενδείκνυνται για τη λύση ασκήσεων και για θέματα που απαιτούν κριτική σκέψη. Τέλος, οι απογευματινές ώρες είναι ιδανικές για επαναλήψεις ή για λιγότερο απαιτητικά μαθήματα. Σε κάθε περίπτωση, το διάβασμα πρέπει να γίνεται απερίσπαστα (ναι, ούτε οι γονείς επιτρέπεται να διακόπτουν διαρκώς τη μελέτη), σε τακτοποιημένο, φωτεινό και καλά αερισμένο δωμάτιο. Συνήθως οι μαθητές έχουν το πρόγραμμά τους όταν διαβάζουν, αλλά δε χάνεις τίποτα να κάνεις μερικές προτάσεις. Για να αντιμετωπίσει καλύτερα το άγχος των εξετάσεων συμβούλεψε το παιδί:
– να ξεκινά από το πιο δύσκολο ή βαρετό μάθημα
– να κάνει διαλείμματα ανά ώρα (όχι πιο συχνά)
– να μελετά με μεθοδικότητα
Σημαντικό μυστικό!
Αν και τα περισσότερα παιδιά την περίοδο που ετοιμάζονται για τις εξετάσεις επιλέγουν να μην βγαίνουν καθόλου να διασκεδάσουν, αυτό δεν τους κάνει καλό. Δε λέμε ότι χρειάζεται να βγαίνουν και να ξενυχτάνε, αλλά είναι σημαντικό να έχουν μία χαλαρή ώρα την ημέρα.